Ποιοι δημόσιοι υπάλληλοι σώζονται από την εφεδρεία

Εκτός κινδύνου είναι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν λιγότερα από 33 έτη ασφάλισης, καθώς σε αυτήν τη φάση δεν απειλούνται από την εφεδρεία. Την ίδια στιγμή, αυτόματα στη σύνταξη θα βγουν οι δημόσιοι υπάλληλοι που συμπλήρωσαν 35ετία, καθώς για τους ασφαλισμένους πριν από το 1983 δεν απαιτείται όριο ηλικίας για την «έξοδο» (αυτό δεν ισχύει ωστόσο για τους αορίστου χρόνου).
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως δεν απειλούνται από την εφεδρεία όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα ως γονείς ανηλίκων αλλά ούτε και οι τρίτεκνοι. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι έχουν ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης, με τα όρια ηλικίας να διαμορφώνονται ανάλογα με το έτος θεμελίωσης δικαιώματος.
Πάντως οι ασφαλισμένοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί πριν προχωρήσουν στην αναγνώριση πλασματικών χρόνων (σπουδές, στρατός κ.ά.). Τα πλασματικά έτη σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να αποτελέσουν «διαβατήριο» για ταχύτερη έξοδο και σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν στην εφεδρεία (και επομένως δεν συμφέρει σε αυτήν τη φάση η εξαγορά).
Aναλυτικός οδηγός για την εφεδρεία και τη συνταξιοδότηση στο Δημόσιο.
Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:

1 Δημόσιοι υπάλληλοι με τουλάχιστον 35 έτη ασφάλισης. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν ήδη συμπληρώσει πάνω από 35 χρόνια ασφάλισης και το 55ο έτος της ηλικίας τους απολύονται αυτοδίκαια από την υπηρεσία μέσα σε έναν μήνα από την έναρξη της εφαρμογής του ν. 4024/2011. Οσοι συμπληρώσουν τις εν λόγω προϋποθέσεις άμεσα τίθενται στο καθεστώς της προσυνταξιοδοτικής διαθεσιμότητας.
Τρεις είναι οι κυριότερες κατηγορίες:

• Οι υπάλληλοι που είναι στο Δημόσιο πριν από την 31η Δεκεμβρίου 1983 και έχουν θεμελιώσει δικαίωμα για να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας, αλλά μέχρι τώρα παραμένουν στην υπηρεσία, απολύονται αυτοδίκαια.
• Οι μετά το 1983 απασχοληθέντες στο Δημόσιο μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη ασφάλισης και συμπληρωμένο το 58ο έτος της ηλικίας τους. Επομένως για τη θέση τους σε προσυνταξιοδοτική διαθεσιμότητα απαιτείται να έχουν συμπληρώσει και το 56ο έτος της ηλικίας τους.
• Οι υπάλληλοι με καθεστώς εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που έχουν συμπληρώσει 35ετία μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2010 θα εξέλθουν στο προσυνταξιοδοτικό καθεστώς εφόσον έχουν συμπληρώσει το 56ο έτος της ηλικίας τους. Στην περίπτωση που είναι ήδη 58 χρόνων απολύονται αυτοδίκαια.

Εφόσον η συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης γίνει εντός της φετινής χρονιάς, τότε απαιτείται και σε αυτήν την περίπτωση η συμπλήρωση του 56ου έτους της ηλικίας. Εάν η συμπλήρωση των 10.500 ημερών γίνει μέσα στο 2012, τότε ο υπάλληλος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του για να τεθεί σε διαθεσιμότητα.
Αντίστοιχο είναι και το καθεστώς για όσους ασφαλίζονται στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως όσοι έχουν ήδη συμπληρώσει προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας αλλά παρέμεναν με αιτήσεις τους - όπως προέβλεπαν προηγούμενες διατάξεις- μέχρι και τρία έτη επιπλέον απολύονται αυτοδίκαια. Δηλαδή, οδηγούνται στη συνταξιοδότηση. Αυτό δεν ισχύει για τους δημοσίους υπαλλήλους που έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους, όχι όμως 35 έτη ασφάλισης και έχουν αιτηθεί να παραμείνουν μέχρι τα 67 χρόνια.
2 Δημόσιοι υπάλληλοι με 33 και άνω έτη ασφάλισης. Οι υπάλληλοι που ακόμη δεν έχουν συμπληρώσει 35ετία δεν απολύονται αυτοδίκαια. Είναι οι μεγάλοι χαμένοι, καθώς εφόσον μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2013 συμπληρώνουν τουλάχιστον 35 έτη και το 55ο έτος της ηλικίας τους τίθενται σε προσυνταξιοδοτική διαθεσιμότητα. Το συγκεκριμένο μέτρο αφορά κατά κύριο λόγο τους υπαλλήλους που έχουν απασχοληθεί στο Δημόσιο με οποιαδήποτε σχέση εργασίας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1983. Είναι οι μοναδικοί εργαζόμενοι που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη χωρίς όριο ηλικίας και στους οποίους μπορεί να εφαρμοστεί η εν λόγω ρύθμιση.
Για τους υπαλλήλους που έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο μετά το 1983 για να τεθούν σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς θα πρέπει μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2013 να πληρούν τόσο την προϋπόθεση των 35 ετών ασφάλισης όσο και το ηλικιακό όριο των 58 ετών. Κατά συνέπεια, θα μπορούν να τεθούν σε εφεδρεία εκείνοι οι υπάλληλοι που έχουν σήμερα 33 έτη ασφάλισης και συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν άμεσα το 56ο έτος της ηλικίας τους.
Για τους εργαζομένους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου λόγω της αύξησης των ορίων ηλικίας και των ετών ασφάλισης με βάση τον νόμο 3863/2010 σημαίνοντα ρόλο παίζει η ημερομηνία συμπλήρωσης των 10.500 ημερών. Με τις συγκεκριμένες ημέρες θεμελιώνουν το σχετικό δικαίωμα ώστε να κατοχυρωθεί η ημερομηνία εξόδου σε πλήρη σύνταξη και εξ αυτής να προκύπτει το όριο ηλικίας και ο χρόνος ασφάλισης για τη θέση του εργαζομένου σε διαθεσιμότητα.
3 Ειδικές κατηγορίες. Δεν εμπίπτουν στο καθεστώς της προσυνταξιοδοτικής διαθεσιμότητας οι ασφαλισμένοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα για πλήρη σύνταξη σε κάποια άλλη κατηγορία (π.χ. οι γυναίκες με 10.000 ημέρες ασφάλισης για τα 57 ή οι άνδρες με 10.000 ημέρες ασφάλισης για τα 62).
Πρέπει να επισημανθεί πως για όλες τις κατηγορίες υπαλλήλων που αναφέρθηκαν η εφεδρεία δεν είναι υποχρεωτική για τις περιπτώσεις που μπορούν να υποβάλουν αίτημα συνταξιοδότησης. Ετσι ο υπάλληλος που μπορεί να πάρει σύνταξη άμεσα στην περίπτωση θέσης του σε προσυνταξιοδοτική διαθεσιμότητα θα πρέπει να ενεργοποιήσει άμεσα το σχετικό δικαίωμα. Με τον τρόπο αυτόν θα εξέλθει σε σύνταξη και θα αποφύγει την εφεδρεία.
Ειδικό καθεστώς για γονείς ανηλίκων και τρίτεκνους
Δεν τίθενται σε διαθεσιμότητα όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα ως γονείς ανηλίκων. Μητέρες που θεμελίωσαν μέχρι το τέλος του 2010 δικαίωμα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 50, καθώς και γονείς (πατέρες, μητέρες) που θεμελίωσαν δικαίωμα φέτος για «έξοδο» στα 52 δεν μπορούν να τεθούν σε εφεδρεία λόγω προσυνταξιο­δότησης.
Αντίστοιχα δεν τίθενται σε εφεδρεία οι τρίτεκνοι που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα. Προσοχή καθώς η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαίωμα γίνεται χωρίς όριο ηλικίας για τις μητέρες ως το 2010. Για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ (ιδιωτικού δικαίου) δεν τίθενται σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς οι μητέρες ανηλίκων τέκνων που έχουν θεμελιώσει το σχετικό δικαίωμα με 5.500 ημέρες ασφάλισης για τα 50 ή τα 55 (πλήρης σύνταξη). Επιπλέον δεν απειλούνται όσες θα θεμελιώσουν δικαίωμα φέτος στα 57 με πλήρη σύνταξη (ή στα 52 με μειωμένη) ή το 2012 στα 60 με πλήρη σύνταξη (ή στα 55 με μειωμένη).